Tomaten zaaien en verspenen

Jaaaah, we zijn weer begonnen! De paprika’s en pepers staan alweer in de vensterbank te stralen en binnenkort gaan we de tomaten zaaien. Er is niets lekkerder dan tomaten uit eigen tuin. Als je vaak tomaten uit eigen tuin eet zal je de tomaten uit de supermarkt surrogaat vinden. Sterker nog, wij kopen ze nauwelijks meer. Door zelf te zaaien heb je heel veel keuze in vorm, kleur en smaak, en je kan ze oogsten op het beste moment, als ze precies rijp zijn. Maar hoe doe je dat eigenlijk, tomaten zaaien?

Tomaten zaaien

Ik zaai tomaten het liefst in een zaaikasje in de vensterbank met zelfgemaakte zaailabels van plastic botervlootjes of oude luxaflex. Handig want het kost niets en door ze op maat te knippen en beschrijven met een watervaste permanent marker gaan ze de hele zomer mee. Ik zaai altijd drie zaadjes per soort, als het oude zaadjes zijn of zaadjes die niet gefermenteerd zijn zaai ik iets meer. Die zaadjes leg ik op een centimeter van elkaar en zo diep als het zaadje hoog is. Er hoeft dus maar een dun laagje zaaigrond overheen. Af en toe water geven en meer heeft het niet nodig.

Verspenen

Zodra de zaailingen gaan groeien hebben ze al snel te weinig ruimte en voedseltekort, ze moeten dan verspeend worden. Dit betekent dat je de zaailing in een eigen potje zet. Hierdoor krijgen ze voldoende voeding en ruimte om gezonde wortels te ontwikkelen.

Wanneer verspenen?

De kiemblaadjes zijn de eerste blaadjes die je ziet nadat het plantje boven de grond komt. Pas daarna krijgt de zaailing zijn eerste tomatenblaadjes en kan je de plantjes verspenen. Als je er even met je vingers over wrijft ruiken de miniplantjes al echt naar tomaten. Het doet me denken aan de zomer, heerlijk! 

Door te verspenen als de eerste echte blaadjes zichtbaar zijn is het plantje levensvatbaar doordat fotosynthese mogelijk is. Bovendien is de wortel nog niet zo lang. Zou je langer wachten, dan moet je de wortels echt uit elkaar trekken wat de groei niet ten goede komt. Tomatenplantjes kunnen wel wat hebben hoor, maar minder schade aan de wortels betekent een betere groei.

Benodigdheden voor het verspenen

• Zaailingen
• Potgrond
• Potjes, bij voorkeur met drainagegat
• Theelepel
• Tuinhandschoenen voor wie schone handen wil houden ;-)

Recycle potjes

Ik hoor iedereen altijd over P 9 potjes. Dit zijn potjes van 9x9 cm. Ideaal, want er kan veel potgrond in en ze zijn meestal 10 cm hoog, wat perfect is voor wat langere zaailingen. Zelf gebruik ik zoveel mogelijk recycle materiaal. Vooral zuivelkartons zijn ideaal. Waterdicht en precies de juiste maat. Gebruik je wel plastic, probeer ze dan zoveel mogelijk te recyclen. Bewaar alle potjes en gebruik ze volgend jaar opnieuw.

Stappenplan tomaten verspenen

1. Zet het bakje met zaailingen vol met water en haal de zaailingen er één voor één uit met een lepeltje. Ondersteun het kluitje om de wortels te ondersteunen.
2. Controleer of het potje diep genoeg is. Hoe langer en dunner ze zijn opgegroeid hoe dieper het potje moet zijn.
3. Zet de zaailingen één voor één in een eigen potje. Ze mogen tot de kiemblaadjes in de grond. Tomaten vormen namelijk op het stukje steel dat onder de grond zit ook wortels die de plant nodig heeft voor de groei.
4. Geef direct water. Wacht dus niet tot je tien plantjes verspeend hebt.

Lange dunne zaailingen

Als zaailingen te weinig zonlicht hebben gehad of te warm stonden worden ze vaak lang en dun. Ze gaan immers altijd op zoek naar het licht en bij gebrek aan licht rekken ze zich steeds verder uit. Deze zaailingen zijn kwetsbaar en sneller ziek. Zet ook deze zaailingen tot aan de eerste kiemblaadjes in de grond en zet ze direct koeler, bijvoorbeeld in een koele slaapkamer, bijkeuken of in de kas. Dit remt de groei een beetje.

Water geven

De dagen na het verspenen controleer ik de zaailingen dagelijks. Ik geef ze om de paar dagen water en zorg ervoor dat het niet te warm wordt in de kas. Maak je niet te veel zorgen als ze niet gelijk groeien, ze krijgen vaak een kleine groeistilstand door het verspenen maar meestal is dat maar even, je zal snel zien dat ze gaan groeien en al snel grote sterke planten worden!